TÜBİTAK 1001 Programı 2021 Yılı İlk Dönem Değerlendirmeleri Sonucunda ÖzÜ Ev Sahipliğinde Sunulan 3 Proje Desteklenmeye Hak Kazanmıştır

TÜBİTAK ARDEB 1001-Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Projelerini Destekleme Programı 2021 Yılı 1. Döneminde önerilen projelerin değerlendirme sonuçları açıklanmıştır. Program kapsamında sunulan 2497 proje önerisinden 2233’ü bilimsel değerlendirmeye alınmış ve 247 proje önerisinin desteklenmesine karar verilmiştir. Değerlendirme sonucuna göre ÖzÜ araştırmacılarından Dr. Öğr. Üyesi Ercenur Ünal, Prof. Dr. Mehmet Arık- Enerji Verimli LED ve OLED Aydınlatma Teknolojileri Araştırma, Geliştirme, Eğitim ve Uygulama Laboratuvarı (EVATEG) ve Dr. Öğr. Üyesi Enis Kayış’ın projeleri desteklenmeye hak kazanmıştır. Projeleri desteklenecek olan araştırmacılarımızı tebrik eder, verimli bir proje uygulama süreci dileriz.

ÖzÜ’den Kabul Edilen Projeler

Proje Adı: Olay Algısında Dil-Biliş Etkileşimi: Bilişsel, Dilbilimsel ve Gelişimsel Yaklaşımlar

Proje Özeti: Çevremizde meydana gelen olayları algılamak ve bu olaylarla ilgili başkalarıyla iletişim kurmak günlük hayatımızda sık sık kullandığımız temel bir beceridir. Olay algısını yönlendiren prensiplerin büyük ölçüde evrensel olan genel bilişsel eğilimler olduğu öne sürülmüştür. Ancak bu görüşü savunan araştırmaların çoğunluğu anadili İngilizce olan toplumlarla yürütülmüş ve olayların temel bileşenlerinin dilde nasıl ifade edildiğine dair diller-arası çeşitlilik göz ardı edilmiştir. Bu proje, olay algısının temel bileşenlerini sözel ve sözel olmayan ölçümlerle ve anadili Türkçe olan çocuklar ve yetişkinlerle inceleyerek, bilişsel bilim, dilbilim ve gelişimsel psikoloji perspektiflerini tek bir çatı altında toplamayı hedeflemektedir. Bu sayede hem olay algısını yönlendirdiği öne sürülen prensiplerin anadili farklı olan yetişkin bireylere genellenebilirliği sınanacak, hem de olay algısındaki dil-biliş etkileşimlerinin doğası ve çocuklarda dil edinimi sırasındaki değişimi anlaşılabilecektir. 

Proje Yürütücüsü:

Dr. Öğr. Üyesi Ercenur Ünal

Sosyal Bilimler Fakültesi

Psikoloji Bölümü

 

Proje Adı: Tekli ve Çoklu Kanallardan Satış Yapan Perakendeciler İçin Ürün İadeleri Altında Bütünleşik Envanter Yönetimi

Proje Özeti: Dijitalleşen dünyamızın bir sonucu olarak son tüketiciler istediği ürüne kolaylıkla ulaşabilmekte ve satın aldığı bir ürün yerine muadil başka bir ürünü kolaylıkla bulabilmektedir. Bu nedenle ürün iadeleri perakende firmaları için giderek artmaktadır. Perakende sektöründe; %50’lere kadar çıkabildiği bilinen ürün iadeleri hızlıca stoğa katılabilmektedir. Talep belirsizliğinin yanı sıra iade miktarlarındaki belirsizlik de perakende firmalarının stok yönetimini oldukça zorlaştırmaktadır. Bu projede hem ürün satışlarının hem de ürün iadelerinin belirsiz olduğu durumlarda firmaların bütünleşik envanter yönetimi için yeni yaklaşımlar geliştirilecek ve bu yaklaşımların farklı problem parametrelerinde sağlayacağı faydaların sayısal olarak boyutu bulunacaktır. Yapılan ön çalışmalarda bu faydanın ortalama bir senaryoda %23 seviyesine çıkabildiği görülmüştür.

Bu projenin sonucunda giderek artan oranlarda görülen ürün iadeleri altında etkili ve gerçekçi bir envanter yönetim sistemi için öngörüler oluşturulacaktır. Önerilen envanter sistemi, dönem sonunda elde kalan ürünleri dolayısıyla da atık sahalara gönderilen ürün miktarını azaltacak ve böylelikle karbon salınımının azaltılarak çevreye daha duyarlı bir sistem geliştirilmiş olacaktır.

Proje Yürütücüsü:

Dr. Öğr. Üyesi Enis Kayış

Mühendislik Fakültesi

Endüstri Mühendisliği Bölümü

 

Proje Adı: Işık Yayan Diyotlarda Fosfor Parçacıklarının Isınması ve Hareketlerinin Optik Etkilerinin Araştırılması

Proje Özeti: Enerji ihtiyacının fazla olduğu günümüz teknolojilerinde, LED’ler (ışık yayan diyotlar) enerji verimliliği açısından diğer aydınlatma teknolojilerine göre daha fazla potansiyele sahip olduklarını kanıtlamışlardır. Tek renkli LED’lerden beyaz ışık elde etmek için kullanılan başlıca iki metod karşılaştırıldığında, fosfor dönüşümlü (Pc: Phosphor conversion) LED’lerin hem endüstride hem de akademik araştırmalarda (Xia vd., 2016) kırmızı, yeşil ve mavi karışımlı (RGB: Red Green Blue) LED’lerden daha çok tercih edildiği görülmektedir. Fosfor dönüşümlü LED uygulamaları için taşıyıcı sıvı içerisinde (örn. silikon bazlı sıvı) dağılmış olan fosfor parçacıkları, mavi renkli LED’in ışık yayılım yönüne doğru yerleştirilir. Sonuçta, LED’den çıkan mavi ışığın bir kısmı daha uzun dalga boylarında yayılım gösterirken bir kısmı ise ısıya dönüşür. Bununla beraber fosfor uygulaması için tercih edilen kaplama metotları, farklı optik ve termal performans gösterebilmektedir. Elektroniklerde yoğun ısı üretimlerinin meydana gelmesi ile dayanıklılık, güç artışları, aydınlatma verimliliği, termomekanik mukavemet ve ömür gibi parametreler kritik önem taşımaktadır. Bu sebeple, Pc-LED’lerin termal kontrolünün sağlanabilmesi için yenilikçi ve daha verimli lokal pasif soğutma uygulamalarına ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu araştırmada, Pc-LED’lerin optik ve termal performansını iyileştirmek için LED çipi ile fosforun ilişkisinin araştırılması planlanmıştır. Diğer uygulamalardan farklı olarak, fosfor parçaçıkları optik olarak berrak ve elektrik iletkenliği olmayan bir sıvı içerisine enjekte edilerek beyaz ışık elde edilmesi hedeflenmektedir. Doğru optik ve termal modeller geliştirildikten sonra, Pc-LED’lerin en temel çalışma parametreleri değiştirilerek, sistemin geometrik, optik ve malzeme özelliklerinin optimize edilmesi hedeflenmiştir. Projede önerilen yenilikçi Pc-LED konfigürasyonunun, LED’lerdeki mevcut termal ve optik engelleri aşarak yüksek verimli ve yüksek enerjili beyaz LED’lerin geliştirilmesinde önemli rol oynayacağı düşünülmektedir.

Ziyaretçi Araştırmacı: Dr. Mete Budaklı 

Projede Çalışan Öğrenciler: Ceren Cengiz, Mohammad Azarifar

Proje Yürütücüsü:

Prof. Dr. Mehmet Arık

Mühendislik Fakültesi

Makine Mühendisliği Bölümü

EVATEG Merkezi